Son günlerde İstanbul,Edirne,Tekirdağ ve Kocaeli’de toplam 196 kişi bulantı,kusma ve görme bulanıklığı gibi şikayetlerle hastanelere başvurdular. Yapılan ilk analiz sonucunda zehirlenme sebebinin ıspanakların arasına toplama esnasında karışan bitki olduğu açıklandı. Bu bitkinin halk arasındaki adı güzelavrat otu . İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün açıklamasına göre ,alınan numunelerin ileri tetkik sonuçlarında ıspanak içerisinde tespit edilen yabancı ottan kaynaklı yoğun miktarda atropin ve skopolamin maddesi tespit edildi.
Atropin nedir?
Tıpta çok değişik alanlarda kullanılan bu madde Antikolinerjik yapıya sahiptir. Güzelavrat otundan elde edilen hiyosiyaminden türetilen bir alkaloit. Renksiz, ipek görünüşlü, kokusuz, acımtırak, iğneler şeklinde kristalleşen, 108°C’ta ergiyen bir katıdır. Soğuk suda az, alkol, kloroform ve amil alkolde çok çözünür. Parasempatik sinir sistemini etkileyen, kuvvetli bir zehirdir. Çok küçük dozları tıpta gözbebeklerini büyütmek, kalbin çalışmasını hızlandırmak, balgam, sümük ve salyayı azaltmak ve spazm gidermek amacıyla kullanılır. Panzehirleri kafein, alkol ve tanendir. Kalp atış hızını artıran, sindirim kanalı ve diğer düz kaslarda gevşemeye neden olan ayrıca, göz bebeğinde büyümeye de sebep olan ve veteriner hekimliğinde premedikasyon, spazm çözücü ve organik fosforlu insektisit zehirlenmelerinde antidot olarak kullanılan parasempatolitik etkili alkoloit yapısında bir ilaç olarak da tanımlanmaktadır.
Zehirlenmenin Belirtileri neler?
Ispanak yemeğinin tekrar ısıtılıp yenmesine bağlı olarak da nitrit zehirlenmeleri görülebiliyor. Sebzelerde belli bir oran nitrat bulunuyor ve nitrat oranı sebzenin türüne, mevsime, sebzenin yetiştiği toprağa ve sulama koşullarına bağlı olarak değişiyor. Ispanağın içerisindeki nitrat, ısıtıldığı zaman nitrite dönüşerek zehirleyebiliyor. Nitrat zehirlenmesinin belirtileri ağız ve göz çevresinde mavilik olarak ortaya çıkıyor ve bu duruma “Mavi Bebek Sendromu” adı veriliyor. Çoğu gıda zehirlenmesinde; mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı, ateş ve halsizlik belirtileri görülebiliyor.
Gıda Güvenliğinin Önemi
Yaşanan zehirlenmelerin önüne geçmek için, bitki ve sebzelerin belirli noktalarda kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Örneğin toptancı hallerinde gıda ürünlerinin fiziksel ,kimyasal ve mikrobiyolojik kontrollerinin yapıldığı bir sistemin kurulması gereklidir. Türkiye’de böyle bir sistem bulunmamaktadır. Gıda güvenliği için tek başına kontrol sistemleri de yeterli değildir. Üreticinin tarlalarda kullanılan kimyasallar konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu konuda Tarım Bakanlığı belli aralıklarla üreticilere her türlü danışmanlık ve teknik destek vermelidir. Özetle söylemek gerekirse, zehirlenmeye yol açan bir gıda ürünü ıspanak olayında olduğu gibi yenilmemesi gereken bir bitki, zehirli bir kimyasal madde ya da zehirlenmeye yol açabilecek bir mikrop içeriyor olabilir. Dolayısıyla ıspanak zehirlenmesi olayında olduğu gibi gıdalar veya sularla ilgili bir başka toplu zehirlenme olayı daha yaşandığında Tarım ve Orman Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı’nın ilgili birimlerine iletilmesi gerekmektedir. Vatandaşlar ilgili kurumları arayarak yapılan analizlerin neler olduğu, ürünlerde kimyasal bir madde kalıntısına rastlanıp rastlanmadığı örneğin pestisit analizleri yapıldıysa ne gibi sonuçlar alındığını sorulabilir.
Bioeasy ürünleri ile gıda güvenliği alanında hızlı testleriyle bitki örneklerinde bu ve bunun gibi toksinleri yüksek hassasiyet ve doğruluk payı ile uygun maliyette analiz edebilirsiniz.
Bioeasy Pestisit Kalıntı Analizi Test Kitlerine GIDALARDA PESTİSİT TESTLERİ bölümünden ulaşabilirsiniz.
